Category: Vĩ mô

Chính phủ được phép sử dụng 23.839 tỷ đồng từ chuyển nguồn của ngân sách địa phương còn dư năm nay, để thực hiện tăng lương cơ sở năm sau.

Chiều 13/11, Quốc hội biểu quyết thông qua dự toán ngân sách Nhà nước năm 2026 với hơn 88% đại biểu tán thành.

Theo Nghị quyết, thu ngân sách năm 2026 là hơn 2,5 triệu tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương 1,22 triệu tỷ và 1,3 triệu tỷ đồng từ địa phương. Năm sau, tổng chi ngân sách dự kiến 3,15 triệu tỷ đồng. Như vậy, mức bội chi khoảng 605.800 tỷ đồng, tương đương 4,2% GDP.

Quốc hội cho phép Chính phủ sử dụng 23.839 tỷ đồng từ nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương và chuyển sang dự toán 2026 để thực hiện tăng lương cơ sở .

Hiện mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng mỗi tháng, áp dụng từ 1/7/2024, sau khi tăng từ 1,8 triệu đồng. Việc điều chỉnh này là bước đầu trong lộ trình cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27, tác động đến hơn 3 triệu người hưởng lương từ ngân sách.

Các đại biểu Quốc hội tại phiên họp chiều 13/11. Ảnh: Media Quốc hội

Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ rà soát tình hình sử dụng nguồn ngân sách Trung ương đã giao cho các Bộ, cơ quan, địa phương để thực hiện chính sách, chế độ với cán bộ, công chức trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy. Trường hợp năm 2025 không dùng hết, Chính phủ cần thu hồi, hoàn trả nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách trung ương, theo Nghị quyết.

Cùng với đó, Chính phủ được phép mở rộng việc dùng nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách Trung ương để điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng… Từ năm 2026, Quốc hội giao Chính phủ chủ động sử dụng nguồn tích lũy này để đảm bảo cải cách tiền lương, cũng như các khoản phụ cấp, thu nhập.

Trước đó, thảo luận tại kỳ họp, nhiều đại biểu Quốc hội kiến nghị tăng lương sớm từ đầu năm sau, thay vì mốc 1/7/2026 để chia sẻ khó khăn với đội ngũ công chức, viên chức sau sáp nhập các đơn vị hành chính với khối lượng công việc lớn hơn. Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết sẽ tăng thu, tiết kiệm chi để trình phương án tăng lương sớm ngay từ đầu năm 2026.

Cũng theo Nghị quyết của Quốc hội, năm tới, tổng nhu cầu huy động của ngân sách là 985.784 tỷ đồng, tăng thêm hơn 149.800 tỷ so với dự toán 2025. Trong đó, vay để bù đắp bội chi hơn 606.000 tỷ và trả nợ gốc khoảng 379.645 tỷ đồng.

Quốc hội cũng yêu cầu trong dự toán ngân sách 2026 tiết kiệm 5% chi đầu tư để bổ sung cho công trình đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Đồng thời, Chính phủ cũng cần tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên (ngoài tiết kiệm tạo nguồn cải cách tiền lương) để bổ sung chi cho an sinh xã hội.

Theo Phó trưởng đoàn đại biểu Tây Ninh, người mua hàng tin vào người nổi tiếng hơn tem kiểm định nên cần kiểm soát chặt việc livestream của nhóm này.

Đề xuất trên được bà Hoàng Thị Thanh Thúy, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Tây Ninh nêu tại phiên thảo luận chiều 13/11 về dự thảo luật Thương mại điện tử.

Theo đại biểu này, dự thảo đã xác định tương đối đầy đủ trách nhiệm của ba chủ thể chính trong hoạt động livestream bán hàng, gồm người bán, người livestream và nền tảng. Tuy nhiên, bà Thúy cho rằng vẫn còn khoảng trống với một số tình huống như người nổi tiếng livestream bán hàng kém chất lượng, thổi phồng công dụng thực phẩm chức năng hay dùng kỹ thuật “seeding ảo” để thao túng niềm tin người mua hàng.

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy phát biểu tại phiên họp chiều 13/11. Ảnh: Media Quốc hội

Tương tự, bà Huỳnh Thị Phúc, Phó trưởng đoàn đại biểu TP HCM cũng chỉ ra tình trạng lợi dụng sức ảnh hưởng, danh tiếng, thậm chí cả yếu tố phản cảm để bán hàng. “Người xem tin vào thần thái hơn là nhãn mác, tin vào các diễn viên, người có ảnh hưởng hơn là tem kiểm định”, bà Phúc nói và cho rằng đây là một hình thức thao túng, khai thác tâm lý tin tưởng của công chúng.

Trong khi đó, theo bà, pháp luật hiện hành chưa quy định kiểm soát về những hành vi trên hoặc mới chỉ nằm ở các hướng dẫn, nhắc nhở ở lĩnh vực quảng cáo, quản lý về KOL (người nổi tiếng), KOC (người tiêu dùng có sức ảnh hưởng).

Theo số liệu của công ty nghiên cứu thị trường Statista, chi tiêu cho Influencer Marketing (hình thức tiếp thị hợp tác với những người có ảnh hưởng để quảng bá sản phẩm hoặc dịch vụ đến khách hàng tiềm năng) tại Việt Nam tăng từ 8 triệu USD năm 2017 lên 71 triệu USD năm 2022 (gấp đôi chi tiêu quảng cáo trên báo in) và dự kiến đạt 134 triệu USD vào năm 2026. Thời gian qua, nhiều người dùng mạng xã hội, trong đó có các nghệ sĩ nổi tiếng, KOL giới thiệu, mời chào, quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không đảm bảo chất lượng, gây bức xúc cho đông đảo người tiêu dùng. Một số cá nhân cũng đã bị bắt với cáo buộc lừa dối khách hàng.

Trước tình trạng này, bà Thúy đề nghị phân loại người livestream có ảnh hưởng lớn hoặc phiên livestream có doanh thu lớn để áp dụng cơ chế kiểm soát chặt chẽ hơn. Đồng thời, bà cho rằng cần bổ sung nghĩa vụ của nền tảng về công khai tiêu chí hiển thị livestream, kiểm soát bình luận ảo và cơ chế cảnh báo khi phát hiện lưu lượng tương tác bất thường.

Ngoài ra, bà nói luật nên có cơ chế kiểm soát trước khi phát livestream, nhất là với những sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm. Việc này có thể quy định theo hướng người bán hoặc người livestream phải cung cấp hồ sơ sản phẩm cho nền tảng thương mại điện tử.

Còn bà Huỳnh Thị Phúc đề xuất cấm lợi dụng hình ảnh, sức ảnh hưởng xã hội và hành vi phản cảm trái thuần phong mỹ tục để quảng bá, bán hàng, cung cấp dịch vụ, lan truyền nội dung thương mại điện tử trá hình. “Điều này cũng sẽ giúp ngăn chặn việc biến hoạt động thương mại thành hoạt động giải trí, câu view, gây ảnh hưởng đến văn hóa, đạo đức, xã hội”, đại biểu cho hay.

Giải trình sau đó, Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn cho biết dự thảo luật Thương mại điện tử đã quy định các nền tảng phải xác thực danh tính của người livestream bán hàng.

Theo Phó thủ tướng, các nền tảng cũng sẽ phải ngăn chặn, gỡ bỏ nội dung vi phạm, hiển thị cảnh báo với hàng hóa, dịch vụ rủi ro và lưu trữ dữ liệu hình ảnh, âm thanh. Ngoài ra, dự thảo cũng quy định rõ trách nhiệm của người bán và người livestream, nhằm bảo đảm an toàn, quyền lợi của người tiêu dùng. Tuy nhiên, ông khẳng định Chính phủ sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu và chỉ đạo cơ quan soạn thảo bổ sung quy định về livestream bán hàng.

Phó thủ tướng cho biết, doanh thu thương mại điện tử năm 2023 đạt 21 tỷ USD và tăng lên 25 tỷ USD một năm sau đó. Thu thuế từ hoạt động này dự kiến đạt khoảng 200.000 tỷ đồng cả năm nay. Bởi vậy, ông cũng đồng tình với góp ý của một số đại biểu về việc luật cần tạo ra một môi trường khuyến khích tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cùng tham gia phát triển thương mại điện tử.

Luxshare-ICT sẽ đầu tư lớn về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tại Bắc Ninh và các địa phương khác, với quy mô doanh số không dưới 10 tỷ USD.

Chiều 15/11, Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp ông Vương Lai Thắng, Phó chủ tịch Tập đoàn Luxshare-ICT (Trung Quốc).

Tại cuộc gặp, Phó chủ tịch Luxshare-ICT tin tưởng vào triển vọng phát triển của Việt Nam, đồng thời khẳng định tập đoàn sẽ tiếp tục mở rộng kinh doanh, triển khai một số dự án đầu tư lớn về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tại tỉnh Bắc Ninh và các địa phương khác.

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp ông Vương Lai Thắng, Phó chủ tịch Luxshare -ICT. Ảnh: TTXVN

Các dự án mới có quy mô doanh số không dưới 10 tỷ USD, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi ngành nghề công nghệ cao trong khu vực và thế giới. Tổng Bí thư khẳng định Đảng, Nhà nước dành mọi điều kiện thuận lợi và đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp nước ngoài đang kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam, đồng thời không ngừng cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng công bằng, minh bạch và tiện lợi hơn.

Lãnh đạo Đảng nêu một số ưu tiên để Luxshare-ICT tiếp tục tăng cường đầu tư vào Việt Nam, gồm kinh tế số, xanh, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, linh kiện điện tử, phát triển ngành bán dẫn. Tổng Bí thư cũng khuyến khích tập đoàn chuyển giao công nghệ và hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam.

Ông Vương Lai Thắng nói Việt Nam là trung tâm sản xuất quan trọng nhất trong số 29 quốc gia và vùng lãnh thổ Luxshare-ICT đầu tư ở nước ngoài. Ông cũng khẳng định luôn chú trọng đào tạo, nâng cao trình độ cho nhân lực Việt Nam, với tỷ lệ bản địa hóa nhân sự đứng đầu trong các doanh nghiệp nước ngoài.

Luxshare-ICT kinh doanh tại Việt Nam 10 năm, chuyên sản xuất linh kiện điện tử cho các thương hiệu lớn như Apple, Samsung, Lenovo, Sony, Asus và Huawei. Tập đoàn đã đầu tư hơn 1,8 tỷ USD, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động địa phương.

Việt Nam – Mỹ tiếp tục vòng đàm phán kỹ thuật về Hiệp định thương mại đối ứng cân bằng và công bằng vào đầu tuần này.

Thứ trưởng Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, Phó trưởng đoàn đàm phán Chính phủ, làm việc với Phó đại diện Thương mại Mỹ Rick Switzer nhằm khởi động các phiên đàm phán kỹ thuật, ngày 12/11.

Theo Bộ Công Thương, buổi làm việc tập trung trao đổi về quan hệ kinh tế – thương mại song phương, kết quả đạt được tại Phiên đàm phán cấp Bộ trưởng trước đó.

Hai bên thống nhất một số nội dung để các nhóm đàm phán cấp kỹ thuật tiếp tục giải quyết. Đây được xem là bước đi tiếp theo quan trọng, đề ra định hướng cho các nhóm kỹ thuật tại vòng đàm phán Hiệp định thương mại đối ứng Việt – Mỹ.

Thứ trưởng Công Thương, Phó trưởng Đoàn đàm phán Chính phủ Nguyễn Sinh Nhật Tân làm việc với Phó đại diện Thương mại Mỹ Rick Switzer, ngày 12/11. Ảnh: Moit

Phó đại diện Thương mại Mỹ Rick Switzer ghi nhận những bước tiến tích cực trong chính sách thương mại, cải cách thể chế và cam kết hội nhập quốc tế của Việt Nam. Ông khẳng định sự hợp tác giữa hai bên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình đàm phán.

Tại buổi làm việc hai bên thống nhất tiếp tục phối hợp, tăng trao đổi giữa các nhóm kỹ thuật nhằm sớm hoàn tất khuôn khổ hợp tác thương mại song phương mới. Việc này kỳ vọng góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam – Mỹ.

Thứ trưởng Công Thương, Phó trưởng Đoàn đàm phán Chính phủ Nguyễn Sinh Nhật Tân làm việc với Phó đại diện Thương mại Mỹ Rick Switzer, ngày 12/11. Ảnh: Moit

Sau khi Mỹ công bố lùi thời gian áp thuế đối ứng và thống nhất khởi động đàm phán với Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã lập đoàn đàm phán Chính phủ. Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng đoàn đàm phán. Từ đầu tháng 5, đoàn trao đổi cấp kỹ thuật của Việt Nam đã làm việc về đàm phán thương mại song phương với các cơ quan liên quan của Mỹ.

Theo Tuyên bố chung về khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng, ngày 26/10, Việt Nam sẽ mở rộng ưu đãi thị trường cho phần lớn hàng hóa công nghiệp và nông nghiệp của Mỹ.

Trong khi đó, Mỹ duy trì mức thuế đối ứng 20% với hàng có xuất xứ Việt Nam, và xem xét một số sản phẩm được áp dụng mức thuế 0%. Hai bên cam kết phối hợp xử lý rào cản phi thuế quan ảnh hưởng tới thương mại song phương trong các lĩnh vực liên quan.

TP HCM có thể hình thành được nền “kinh tế thông minh” khi vận hành đồng bộ chuyển đổi xanh và số, theo Phó chủ tịch Nguyễn Lộc Hà.

Nhận định được Phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Lộc Hà nêu tại họp báo “Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025” sáng 14/11. Theo ông, sức mạnh nền kinh tế hiện được đo bằng tốc độ kiến tạo, chuyển hóa tri thức và công nghệ thành giá trị.

Do đó, ông cho rằng khả năng làm chủ công nghệ, dữ liệu và tái cấu trúc sản xuất theo hướng xanh sẽ mang đến lợi thế dẫn dắt. Vì vậy, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh phải là hai trục chiến lược hội tụ, bổ sung lẫn nhau, tạo ra năng lực phát triển kép.

Cụ thể, chuyển đổi số tạo ra năng lực vận hành, tối ưu, minh bạch hóa và nâng cấp hiệu quả nền kinh tế. Chuyển đổi xanh bảo đảm phát triển không đánh đổi môi trường, nguồn lực tương lai, đáp ứng các tiêu chuẩn thị trường mới.

“Khi hai dòng chuyển đổi này vận hành đồng bộ, chúng ta hình thành được nền kinh tế thông minh”, ông Nguyễn Lộc Hà nhận định. Kinh tế thông minh là nơi công nghệ số, đổi mới sáng tạo và chuẩn mực xanh trở thành cấu phần tự nhiên trong chiến lược phát triển, chứ không phải các dự án rời rạc, thí điểm riêng lẻ.

Phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Lộc Hà tại họp báo sáng 14/11. Ảnh: Ban tổ chức

Hướng đi “kinh tế thông minh” càng cấp thiết với TP HCM sau sáp nhập, khi vai trò đầu tàu kinh tế, tài chính, logistic, khoa học công nghệ củng cố. Hiện địa phương có GRDP chiếm 23% cả nước và quy tụ hơn 30% doanh nghiệp. Theo ông Hà, với không gian phát triển mới, Thành phố cần thể hiện rõ năng lực chuyển mình tương xứng với vai trò của siêu đô thị trung tâm.

Ở phạm vi quốc gia, Việt Nam đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, các động lực truyền thống như lao động giá rẻ và thu hút FDI đã dần đến ngưỡng, đòi hỏi chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để duy trì năng lực cạnh tranh và nâng cao chất lượng tăng trưởng, theo ban tổ chức Diễn đàn.

Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) nhận định nền kinh tế đang nắm giữ “cơ hội vàng để trở thành trung tâm sản xuất và đổi mới sáng tạo xanh của khu vực”. Kinh tế số Việt Nam tăng trưởng mạnh, chiếm 18,3% GDP và đặt mục tiêu đạt 20,5% GDP vào 2025, tương đương 52 tỷ USD.

Trong khi, thách thức môi trường và năng lượng ngày càng cấp bách. Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào 2050, với nhu cầu đầu tư hơn 2.400 tỷ USD cho lộ trình này. Nhu cầu điện dự kiến tăng 12-13% mỗi năm, đòi hỏi chuyển dịch mạnh sang năng lượng tái tạo, sản xuất xanh và tiết kiệm năng lượng. Ngân hàng Thế giới cảnh báo nếu không hành động kịp thời, tăng trưởng có thể giảm tới 0,33 điểm phần trăm mỗi năm giai đoạn 2025-2050.

“Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025” diễn ra 25 – 27/11, với sự tham gia của lãnh đạo chính phủ các nước, 500 khách mời cấp cao, 8 tổ chức quốc tế (WEF, UN, IMF, ITU, UNESCO, IFC, FAO, ADB), 10 Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (C4IR), 67 đoàn trung tâm khoa học – công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo và các tập đoàn hàng đầu thế giới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có phiên đối thoại 60 phút với Giám đốc điều hành WEF Stephan Mergenthaler về khoa học, công nghệ định hình Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình và dự tiệc trà kết nối 500 CEO doanh nghiệp hàng đầu (CEO 500 – Tea Connect).

Quốc hội duyệt kế hoạch phân bổ ngân sách trung ương năm 2026, trong đó tổng chi khoảng 1,8 triệu tỷ đồng.

Chiều 14/11, Quốc hội thông qua nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương năm 2026 với toàn bộ đại biểu tham gia tán thành.

Tổng thu ngân sách trung ương năm sau là hơn 1,2 triệu tỷ đồng, còn chi khoảng 1,8 triệu tỷ. Theo Nghị quyết, hơn 238.420 tỷ đồng được dự toán để bổ sung cân đối ngân sách địa phương.

Đồng thời, Quốc hội cũng chốt dự toán 53.554 tỷ đồng bổ sung cho các địa phương thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng mỗi tháng.

Chính phủ được dành 15.000 tỷ đồng dự phòng bảo đảm an toàn tài chính quốc gia trong trường hợp kinh tế – xã hội có biến động, thu ngân sách không đạt dự toán. Cùng với đó, Chính phủ cần chủ động điều hành linh hoạt hạn chế ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi đã được dự toán.

Năm tới, khoảng 10.000 tỷ đồng sẽ được dùng để chi thường xuyên triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia. Mức dành cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tối đa 3% tổng chi ngân sách nhà nước.

Phiên họp Quốc hội biểu quyết thông qua phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2026. Ảnh: Media Quốc hội

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết chi ngân sách trung ương chiếm khoảng 57% dự toán tổng chi ngân sách nhà nước 2026, để đảm bảo cho nhiệm vụ chính trị, quốc phòng, an ninh và đầu tư vào các dự án quan trọng, phát triển đồng bộ hạ tầng kinh tế – xã hội.

Theo Bộ trưởng, ngân sách trung ương tiếp tục bổ sung khoảng 479.000 tỷ cho địa phương nhằm đảm bảo cân đối thực hiện các dự án, chính sách an sinh xã hội và cải cách tiền lương.

Trước đó hôm 13/11, Quốc hội đã duyệt dự toán Nhà nước năm 2026 với mục tiêu thu hơn 2,5 triệu tỷ đồng và chi 3,15 triệu tỷ. Như vậy, mức bội chi khoảng 605.800 tỷ đồng, tương đương 4,2% GDP.

Năm 2026, tổng nhu cầu huy động của ngân sách là 985.784 tỷ đồng, tăng thêm hơn 149.800 tỷ so với dự toán 2025. Trong đó, vay để bù đắp bội chi hơn 606.000 tỷ và trả nợ gốc khoảng 379.645 tỷ đồng.

Phó đoàn đại biểu Sơn La Hoàng Thị Đôi đề xuất nâng mức chi trả bảo hiểm tiền gửi lên 200-250 triệu đồng, thay vì 125 triệu như hiện nay.

Thông tin được bà Hoàng Thị Đôi, Phó trưởng đoàn đại biểu Sơn La nêu tại phiên thảo luận Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), chiều 14/11.

Theo bà, dự thảo luật có nhiều điểm mới, nhưng vẫn cần bổ sung thêm quy định để là “chỗ dựa niềm tin” cho người gửi tiền, công cụ ứng phó rủi ro.

Về hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi, bà Đôi đề xuất tăng lên 200-250 triệu đồng, tức khoảng gấp đôi hiện tại.

Theo quy định hiện hành, mức chi trả (số tiền bảo hiểm tối đa tổ chức bảo hiểm tiền gửi trả cho một khách hàng tại một tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, gồm gốc và lãi) là 125 triệu đồng. Ngoài ra, bà cho rằng cần quy định thời hạn ngân hàng chi trả trong tối đa 30 ngày, để phù hợp với chuẩn mực của Hiệp hội Bảo hiểm tiền gửi quốc tế (IADI).

Bà Hoàng Thị Đôi, Phó trưởng đoàn đại biểu phát biểu tại phiên họp chiều 14/11. Ảnh: Media Quốc hội

Tương tự, bà Thái Quỳnh Mai Dung, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đánh giá hạn mức bảo hiểm 125 triệu đồng là khá thấp so với thực tế. “Mức này không phù hợp với quy mô tiền gửi và thu nhập của người dân”, bà Dung nêu.

Bà đề nghị bổ sung nguyên tắc, căn cứ để Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định hạn mức chi trả bảo hiểm, nhằm bảo đảm minh bạch, ổn định trong quá trình điều hành. Bà Dung gợi ý các căn cứ có thể dựa trên thu nhập bình quân đầu người, giá trị tiền gửi của đa số người dân, khả năng tài chính và quy mô quỹ bảo hiểm tiền gửi…

Dự luật hiện vẫn giữ quy định về thu phí bảo hiểm tiền gửi đồng hạng – phí giữa các ngân hàng như nhau, không phân biệt mức độ rủi ro. Phó trưởng đoàn Sơn La Hoàng Thị Đôi cho rằng quy định này chưa công bằng, không khuyến khích tổ chức tín dụng nâng cao quản trị rủi ro.

Bà Đôi dẫn số liệu của IADI cho thấy 70-75% hệ thống bảo hiểm tiền gửi trên thế giới đã áp dụng cơ chế thu phí căn cứ theo mức rủi ro. Trong khu vực ASEAN, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Philippines đã bỏ việc áp thu phí đồng hạng nhiều năm.

Do đó, bà đề nghị cần đưa ra lộ trình áp dụng phí theo rủi ro trước năm 2030 và giao Ngân hàng Nhà nước đưa ra tiêu chí xếp hạng rủi ro, khung phí cụ thể.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng tại phiên họp Quốc hội chiều 14/11. Ảnh: Media Quốc hội

Giải trình sau đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi phụ thuộc vào tình hình kinh tế, số dư bình quân của tiền gửi được bảo hiểm, cũng như khả năng chi trả của quỹ.

Thống đốc nói tiếp thu ý kiến của các đại biểu và sẽ chỉ đạo tổ chức bảo hiểm rà soát, đề xuất hạn mức chi trả phù hợp.

Bên cạnh đó, theo bà, dự thảo luật đang đề xuất các chính sách để tổ chức bảo hiểm tiền gửi nâng cao năng lực tài chính. “Việc này tạo cơ sở để nâng hạn mức bảo hiểm tiền gửi, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người gửi tiền”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin.

Về phí bảo hiểm tiền gửi, Thống đốc cho biết có thể từng bước áp dụng cơ chế thu phân biệt giữa từng ngân hàng, khi các điều kiện cho phép để khuyến khích các tổ chức tín dụng hoạt động tốt hơn.

Dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết, thông qua dự Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) vào ngày 10/12.

Chính phủ đề xuất dự án điện khí LNG nhập khẩu được tăng tỷ lệ bao tiêu lên ít nhất 75% sản lượng hàng năm, tối đa 15 năm.

Nội dung nêu tại tờ trình của Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về ban hành Nghị quyết của Quốc hội tháo gỡ, phát triển năng lượng tái tạo quốc gia 2026-2030.

Theo tờ trình, Chính phủ đề xuất các dự án nhiệt điện khí sử dụng LNG nhập khẩu vẫn được bao tiêu sản phẩm, tức cam kết sản lượng huy động điện. Tỷ lệ này dựa trên thỏa thuận của bên bán (nhà máy điện khí LNG) và mua điện (Tập đoàn Điện lực Việt Nam – EVN), nhưng không thấp hơn 75% sản lượng điện phát bình quân nhiều năm của dự án. Việc bao tiêu được áp dụng trong thời hạn trả nợ gốc và lãi vay, tối đa 15 năm từ ngày phát điện.

Như vậy, tỷ lệ lượng điện cam kết bao tiêu với các dự án điện khí LNG tăng 10%, và thời gian thực hiện thêm 5 năm so với quy định hiện hành tại Nghị định 100 .

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đến 2030, nguồn điện khí phải đầu tư mới tối đa gần 37.500 MW, trong đó 60% là khí hóa lỏng LNG (22.524 MW). Mức này tăng khoảng 7.000 MW so với trước điều chỉnh quy hoạch. Chính phủ nhìn nhận các dự án nhiệt điện khí LNG nhập khẩu là nguồn điện nền quan trọng, giúp bảo đảm cung cấp điện ổn định và hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo, thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế – xã hội.

Trong quá trình phát triển nguồn năng lượng này, nhà điều hành ghi nhận nhiều kiến nghị của các chủ đầu tư về tăng tỷ lệ sản lượng bao tiêu lên cao hơn mức 65% hiện tại và thời gian kéo dài trong 20-25 năm, thay vì chỉ 10 năm như hiện hành.

Với các kiến nghị của doanh nghiệp, Bộ Công Thương cho rằng cần thiết rà soát, đề xuất Quốc hội xem xét ban hành cơ chế đặc thù, đột phá hơn về sản lượng điện hợp đồng tối thiểu dài hạn để tháo gỡ cho các dự án. Song, việc này cũng cần xem xét trên cơ sở quy định pháp luật, định hướng tại Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về phát triển năng lượng.

Thực tế, tỷ lệ cam kết bao tiêu sản lượng nhằm đảm bảo dòng tiền ổn định để chủ đầu tư trả nợ vay dự án. Các bên cung ứng và vận chuyển khí cũng thường yêu cầu tỷ lệ này để tính toán ổn định về lượng và giá nhiên liệu trong dài hạn. Tại một báo cáo vào 2024, EVN cho biết chủ đầu tư các dự án năng lượng này đề nghị thống nhất tỷ lệ sản lượng bao tiêu ở mức 72-90% trong toàn bộ thời hạn hợp đồng.

Tuy nhiên, tỷ lệ bao tiêu cao có thể sẽ gây rủi ro tăng giá điện. Bởi, giá thành sản xuất mỗi kWh điện khí LNG thường cao các nguồn điện khác, do sử dụng nhiên liệu nhập khẩu.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề nghị chưa điều chỉnh danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá ngoài 9 mặt hàng hiện tại.

Chiều 12/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia tỉnh Đồng Tháp) cho rằng vàng không phải là mặt hàng thiết yếu, nhưng người dân coi kim loại quý là tài sản tích trữ nên thường mua vào “để lại cho đời sau”. Trong khi đó, thị trường vàng thời gian qua biến động, gây rủi ro cho người mua.

Giá vàng miếng trong nước hiện tăng khoảng 80% so với đầu năm. Chẳng hạn, ngày 12/11 vàng miếng được các doanh nghiệp niêm yết vượt 150 triệu đồng một lượng, còn vàng nhẫn 152 triệu. Chênh lệch giữa giá thế giới với trong nước ở ngưỡng cao, trên 20 triệu đồng một lượng.

Để giảm rủi ro cho người dân, ông Hòa đề nghị cân nhắc việc đưa vàng vào danh mục hàng hóa bình ổn giá khi sửa luật.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết trong quá trình rà soát sửa Luật Giá 2023, Bộ cùng các cơ quan đánh giá để bổ sung hoặc đưa một số mặt hàng thiết yếu ra khỏi danh mục bình ổn giá. Ông Thắng cho rằng danh mục hàng, dịch vụ bình ổn hiện nay “chưa có vấn đề gì cần thay đổi”.

“Do đó, chưa cần điều chỉnh, mở rộng danh mục hàng bình ổn giá”, ông nói.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại phiên họp chiều 12/11. Ảnh: Media Quốc hội

Theo đó, dự luật sửa đổi vẫn giữ nguyên 9 mặt hàng, dịch vụ trong diện bình ổn giá, gồm xăng, dầu thành phẩm; khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG), thóc tẻ, gạo tẻ; phân đạm, phân DAP, phân NPK; thức ăn thủy sản, chăn nuôi; vaccine phòng bệnh cho gia súc, gia cầm; thuốc bảo vệ thực vật; thuốc thuộc danh mục thiết yếu được sử dụng tại cơ sở y tế.

Ngoài ra, dự luật cũng quy định 42 hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

Với danh mục này, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long Thạch Phước Bình cho rằng tiêu chí xác định vẫn còn định tính. “Việc bổ sung hoặc rút ra khỏi danh sách Nhà nước định giá với một số mặt hàng chưa thống nhất, thiếu căn cứ khoa học”, ông Bình nhận xét.

Ông kiến nghị bổ sung các tiêu chí định lượng khi xem xét điều chỉnh danh mục bình ổn giá, như tỷ trọng trong rổ chỉ số giá tiêu dùng (CPI) từ 2% trở lên, chỉ số tập trung thị trường (HHI) vượt 1.800 điểm, biến động chi phí đầu vào vượt 15% trong 3 tháng liên tiếp… “Những ngưỡng định lượng này tăng tính khách quan, giúp cơ quan quản lý có cơ sở dự báo và phản ứng chính sách kịp thời”, ông nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia tỉnh Đồng Tháp) phát biểu tại phiên họp chiều 12/11. Ảnh: Media Quốc hội

Tại dự thảo luật, Chính phủ đề xuất UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm triển khai chương trình bình ổn giá, thay vì cấp huyện như trước đây. Quy định này nhằm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7.

Nêu quan điểm, ông Phạm Văn Hòa bày tỏ lo ngại về khả năng thực hiện bình ổn giá của cấp xã khi thiếu nhân sự và không có chuyên môn. Ông cho rằng dự luật cần quy định rõ trách nhiệm cấp xã khi thực hiện và phối hợp với ngành chuyên môn của cấp tỉnh trong triển khai bình ổn giá.

Dự kiến Quốc hội biểu quyết thông qua dự luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Giá vào ngày 11/12.

Trước tình trạng trễ chuyến liên tục, các đại biểu đề nghị hãng bay cần phải tự động hoàn tiền cho hành khách trong tối đa 7 ngày.

Chiều 12/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo luật Hàng không dân dụng sửa đổi. Tại phiên họp, vấn đề được đại biểu quan tâm nhiều nhất là việc thiếu cơ chế đền bù thỏa đáng cho hành khách khi các hãng hàng không trong nước chậm (delay) hay hủy chuyến.

Thời gian qua, tình trạng delay, chuyến cũng có xu hướng gia tăng. Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy 9 tháng đầu năm, tỷ lệ bay đúng giờ của toàn ngành chỉ ở mức 64,6%. Trong đó, hai hãng bay lớn nhất thị trường trong nước là Vietjet ghi nhận tỷ lệ bay đúng giờ chỉ 55%, Vietnam Airlines khoảng 70%.

Theo đại biểu Huỳnh Thị Phúc, Phó trưởng đoàn TP HCM, hành khách cảm thấy khó thông cảm, bị ảnh hưởng quyền lợi khi tiếp viên hàng không nêu các nguyên nhân delay “vì tàu về muộn hay khai thác”. Tại hai kỳ họp trước, đại biểu cũng phải trải qua chuyến bay delay đến 3 lần, kéo dài đến 2 tiếng.

Bà Huỳnh Thị Phúc, Phó trưởng đoàn đại biểu TP HCM phát biểu hôm 12/11. Ảnh: Media Quốc hội

Bà Phúc nói một số vụ xô xát cũng đã xảy ra khi hành khách bức xúc, còn nhân viên không biết giải thích gì hơn ngoài xin lỗi vì những lý do như trên. Theo bà, trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh trên mạng, những việc vụ này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh của các hãng hàng không Việt Nam trên thế giới.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) cũng nói rằng “rất bất cập” khi ngành hàng không chậm chuyến nhiều, có những chuyến bay delay 3-4 tiếng. “Người dân không thể chấp nhận việc chậm chuyến với lý do khai thác”, ông Hòa chia sẻ.

Tại dự thảo luật, Phó đoàn đại biểu TP HCM đánh giá các quy định về trách nhiệm của hãng bay khi delay, hủy chuyến còn chung chung, chưa rõ thời hạn hoàn tiền, chế độ bồi thường… Vì vậy, đại biểu này đề xuất hãng hàng không cần công khai lý do chậm chuyến và chỉ được delay tối đa 2 lần. “Việc này giúp hành khách có thể sớm nắm bắt thông tin, chủ động sắp xếp công việc, giảm cảm giác bị động và căng thẳng”, bà chia sẻ.

Ngoài ra, bà Phúc cũng đề nghị luật cần quy định rõ thời hạn hoàn tiền cho hành khách là tối đa 7 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận yêu cầu. Cục Hàng không cũng cần công khai thông tin định kỳ vì tỷ lệ xử lý khiếu nại, hoàn tiền giúp hành khách có thông tin minh bạch khi lựa chọn dịch vụ.

Tương tự, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) cho rằng các hãng phải tự động bồi thường bằng tiền hoặc sản phẩm có giá trị tương đương trong thời hạn 7 ngày.

“Thời hạn phản hồi sau khi tiếp nhận khiếu nại là 3 ngày. Cần xử lý dứt điểm trong 30 ngày”, đại biểu nói. Đồng thời, ông cũng đề nghị quy định cấm khấu trừ bất kỳ khoản phí dịch vụ hàng không nào khi hoàn tiền cho khách hàng vì lỗi của hãng bay.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng phát biểu chiều 12/11. Ảnh: Media Quốc hội

Theo quy định hiện hành, mức bồi thường cho trường hợp chậm chuyến kéo dài, hủy chuyến với đường bay nội địa thấp nhất 200.000 đồng và cao nhất 400.000 đồng. Với chặng bay quốc tế từ Việt Nam, mức bồi thường từ 25-150 USD. Thời hạn bồi thường không quá 14 ngày làm việc kể từ ngày chuyến bay bị chậm hoặc hủy.

Trước các kiến nghị trên, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cũng đồng tình luật sửa đổi cần quy định chặt chẽ hơn. Theo ông, tình trạng chậm chuyến ngoài nguyên nhân như thời tiết, thiếu hụt tàu bay do đứt gãy chuỗi cung ứng còn bởi cơ sở hạ tầng hạn chế trong khi mật độ khai thác tại các sân bay lớn gia tăng.

Bộ trưởng ví dụ một chuyến bay đến Tân Sơn Nhất nhưng phải chờ đường hạ cánh, phải bay vòng trên trời 15 phút đến 1 tiếng. “Điều này gây ô nhiễm môi trường và tốn thêm chi phí xăng của doanh nghiệp”, ông nói.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh giải trình hôm 12/11. Ảnh: Media Quốc hội

Tân Sơn Nhất hiện là sân bay nhộn nhịp nhất cả nước, nhưng máy bay không thể cất, hạ cánh cùng lúc do hai đường băng có khoảng cách ngắn (365 m). Để các tàu bay cất, hạ cánh cùng lúc, thông thường hai đường băng phải cách nhau tối thiểu 1.350 m. Để tháo gỡ điểm nghẽn này, Bộ trưởng cũng chia sẻ tại phiên thảo luận tổ cuối tháng trước rằng cần nguồn lực rất lớn khi mở rộng, giải phóng mặt bằng sân bay tại TP HCM.

Ngoài ra, theo ông Minh, các hãng bay cũng gặp những sự cố bất khả năng vì thời tiết. Bộ trưởng kể chính ông cũng phải giải quyết sự cố chậm chuyến ban đêm tại cảng hàng không Thọ Xuân (Thanh Hóa) khi tàu bay ra gặp bão, phải quay về. Ông mong muốn các đại biểu và người dân chia sẻ. Lãnh đạo ngành và các hãng hàng không đều không muốn điều này xảy ra.