Author: Alfa Bull

Ông Lê Trí Thông, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ TP HCM, cho rằng đây là thời điểm vàng để TP HCM làm “kinh tế lifestyle”, cung cấp sản phẩm, dịch vụ phục vụ phong cách sống.

Nhận định được ông Lê Trí Thông, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ TP HCM (YBA) nêu tại hội thảo “Kinh tế Lifestyle – Động lực tăng trưởng mới của TP HCM” do báo Tuổi Trẻ và Sở Công Thương tổ chức chiều 5/12.

“Kinh tế Lifestyle” hay “kinh tế phong cách sống” bao gồm các sản phẩm, dịch vụ không dừng lại ở tính năng đơn thuần, mà chú trọng hướng đến phục vụ sở thích, thẩm mỹ, nhu cầu trải nghiệm, cá nhân hóa của khách hàng, có giá trị gia tăng cao.

Theo ông Thông, các điều kiện ở TP HCM để phát triển nền kinh tế lifestyle đang có sự trưởng thành cả cung lẫn cầu. “Chúng ta đang ở thời điểm vàng để lên nấc thang cao hơn, không chỉ ở thị trường nội địa mà còn quốc tế”, ông nhận định.

Về nhu cầu, người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn cho những sản phẩm mang giá trị tinh thần và lối sống cao hơn. Ở phía cung, doanh nghiệp và lực lượng lao động đã “tiến hóa” vượt xa việc cung cấp tính năng sản phẩm. Họ dần bắt kịp thế giới về khả năng thiết kế, tiếp thị, tổ chức sự kiện, phục vụ khách hàng.

Ông Lê Trí Thông, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ TP HCM (YBA) tại hội thảo. Ảnh ban tổ chức

Trong bối cảnh hướng đến tăng trưởng hai con số và để duy trì vai trò đầu tàu, Chủ tịch YBA cho rằng TP HCM nên chuyển lên bậc thang cao hơn, đi về thượng nguồn (nghiên cứu, phát triển, thiết kế) hoặc hạ nguồn (tiếp thị, phân phối, dịch vụ) để nâng giá trị gia tăng. Cả hai đều liên quan “kinh tế lifestyle”.

PGS. TS. Đinh Tiên Minh, Trưởng Bộ môn Marketing, Khoa Kinh doanh Quốc tế & Marketing, Trường Kinh doanh, Đại học Kinh tế TP HCM đồng tình “kinh tế lifestyle” là hướng phát triển tiềm năng cho đô thị lớn như TP HCM. Ngoài đa dạng hóa nền kinh tế, nó còn xây dựng bản sắc đô thị, nâng cao chất lượng sống.

Theo ông Minh, các khảo sát quốc tế chỉ ra ngày càng có nhiều người coi trọng sức khỏe và phong cách sống. Điều này tạo sự chuyển dịch trong cơ cấu chi tiêu từ ưu tiên tài sản hữu hình sang ưu tiên trải nghiệm, dịch vụ.

Báo cáo Tương lai châu Á – Diện mạo mới của người tiêu dùng Việt (McKinsey) dự báo đến 2035, một nửa dân số Việt Nam thuộc nhóm trung lưu. “Khi đó, nhóm này chuyển dịch mạnh từ tiêu dùng ‘cho đủ sống’ sang tiêu dùng để khẳng định phong cách sống”, PGS. TS. Đinh Tiên Minh nhận định.

Trong khu vực, một số nước đã định hình “kinh tế lifestyle”. Ví dụ, Bangkok (Thái Lan) tập trung mũi nhọn chăm sóc sức khỏe, spa (Wellness) hay Singapore là điểm đến dịch vụ cho người giàu (World Class). Hàn Quốc từ những năm 1990 đã đẩy mạnh phát triển nền công nghiệp văn hóa, tạo ra làn sóng “hallyu”.

Ông Park Sang Mo, Trưởng phòng Kế hoạch – Sự kiện, Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam, cho biết khi hallyu phổ biến ở nước ngoài, sự quan tâm đối với phong cách sống kiểu Hàn, từ làm đẹp, thời trang, ẩm thực đến du lịch tăng theo. Xuất khẩu nội dung Hàn Quốc hàng năm đạt 16 tỷ USD. Ba quý đầu năm, xuất khẩu mỹ phẩm đạt 8,52 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ 2024.

Tại TP HCM, hoạt động thương mại, dịch vụ, giải trí, sáng tạo phát triển mạnh gần đây. Số liệu của Chi cục Thống kê cho biết tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng ước đạt hơn 1,75 triệu tỷ đồng, tăng 15,4% so với cùng kỳ 2024. Các hoạt động bán lẻ, du lịch để tăng hai con số.

Cuối tháng 10, TP HCM được UNESCO công nhận là “Thành phố Sáng tạo trong lĩnh vực điện ảnh” đầu tiên của khu vực Đông Nam Á. Nơi đây đang quy tụ 935 doanh nghiệp điện ảnh, hơn 100 nhà sản xuất phim hoạt động thường xuyên, đóng góp khoảng 500 triệu USD doanh thu, chiếm 40% thị phần điện ảnh cả nước.

Ở lĩnh vực âm nhạc, các chương trình như “Anh trai vượt ngàn chông gai”, “Anh trai say hi” hay “Em xinh say hi”…gây được tiếng vang lớn, mang về hiệu quả doanh thu cho nhà sản xuất, đơn vị tài trợ và hệ sinh thái tổ chức sự kiện liên quan.

Các chuyên gia đánh giá “kinh tế lifestyle” tại TP HCM đã hiện diện nhưng rời rạc, cần chiến lược tổng thể. Ông Lê Trí Thông cho rằng các ngành du lịch, điện ảnh, âm nhạc, thời trang … đều đang phát triển nhưng “trăm hoa đua nở” riêng. “Chúng ta cần mũi nhọn, chiến lược để phát triển”, ông nói.

Cùng với đó, điều kiện tiên quyết là đầu tư vào nguồn nhân lực, vì sản phẩm, dịch vụ lifestyle đều gắn liền với con người, Hiện TP HCM đang có lợi thế về nguồn lực về sáng tạo, thiết kế, truyền thông, giải trí, du lịch và y tế.

Theo PGS. TS. Đỗ Phú Trần Tình, Viện trưởng Viện Phát triển chính sách Đại học Quốc gia TP HCM, phát triển “kinh tế lifestyle” cần quy hoạch đồng bộ không gian hạ tầng, văn hoá, tiện ích, đầu tư vào đổi mới sáng tạo theo mô hình hợp tác “3 nhà”: nhà nước, nhà trường, nhà doanh nghiệp.

“Kinh tế lifestyle hoàn toàn có môi trường phát triển, động lực mới kéo các ngành kinh tế khác. Bởi con người vốn hướng tới hai thứ, đẹp và khỏe, kinh tế lifestyle này đang hướng tới”, ông Tình đánh giá.

Tăng trưởng GDP cả nước quý IV dự kiến giảm khoảng 0,1% do ảnh hưởng của bão lũ, thiên tai, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng.

Tại họp Chính phủ thường kỳ ngày 6/12, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận thiên tai, bão lũ phức tạp, khó lường, đặc biệt từ đầu quý III đến nay. Tình trạng “bão chồng bão, lũ chồng lũ” hiếm thấy, gây ra lũ lụt vượt mức lịch sử trên diện rộng, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân, phát triển kinh tế – xã hội của các địa phương và cả nước.

Trong khi đó, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, như căng thẳng thương mại, bất ổn địa chính trị trong khu vực, thị trường tài chính, hàng hóa thế giới tiềm ẩn rủi ro, thiên tai lịch sử tại Thái Lan, Indonesia, Philippines và Nam Á gây thiệt hại nặng nề.

“Ước tính chưa đầy đủ, thiên tai khiến tốc độ tăng trưởng GRDP trong quý IV của TP Huế, Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa giảm khoảng 1%, cả năm giảm khoảng 0,2-0,3%. Tăng trưởng GDP cả nước quý IV dự kiến giảm khoảng 0,1%”, ông nói.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại họp Chính phủ, ngày 6/12. Ảnh: VGP

Dù vậy, Bộ trưởng khẳng định nhà điều hành đã ứng phó hiệu quả với tình hình, kịp thời hỗ trợ nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai. Nhờ đó, nền kinh tế tiếp tục đạt nhiều kết quả nổi bật, toàn diện, được thế giới ghi nhận, đánh giá cao.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 11 tháng tăng khoảng 3,29% so với cùng kỳ năm ngoái. Thu ngân sách nhà nước 11 tháng ước gần 2,4 triệu tỷ đồng, bằng 121,9% dự toán và tăng 30,9% so với cùng kỳ. Bội chi, nợ công được kiểm soát tốt.

Các động lực tăng trưởng tiếp tục được thúc đẩy và làm mới. Tổng vốn FDI đăng ký 11 tháng gần 33,7 tỷ USD (tăng 7,4%), trong đó, vốn FDI thực hiện khoảng 23,6 tỷ USD (tăng 8,9%). Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 11 tháng 840 tỷ USD, tăng 17,2%, xuất siêu 20,53 tỷ USD. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng tăng 9,1%, đồng thời sản xuất kinh doanh tăng trưởng tích cực.

Ước tính có 20 trong 34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng GRDP năm 2025 từ 8% trở lên, trong đó, 6 địa phương tăng trưởng 2 con số là Quảng Ninh, Hải Phòng, Ninh Bình, Phú Thọ, Bắc Ninh và Quảng Ngãi.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại họp Chính phủ, ngày 6/12. Ảnh: VGP

Năm nay, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng trên 8%, là nền tảng để đạt mức hai chữ số trong giai đoạn tiếp theo. Về thực hiện nhiệm vụ cả năm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng còn nhiều thách thức, trong khi thời gian còn lại không nhiều.

Cụ thể, các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu tiếp tục đối mặt với rủi ro từ thị trường bên ngoài, chính sách thuế quan của Mỹ và vấn đề nội tại của nền kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công 11 tháng mới đạt 60,6% kế hoạch, tiến độ một số dự án trọng điểm chịu nhiều ảnh hưởng do sạt lở, mưa lũ, ngập lụt kéo dài. Đầu tư tư nhân chưa được như kỳ vọng, trong khi việc xúc tiến đầu tư, thu hút các dự án FDI quy mô lớn còn gặp vướng mắc.

Ở khía cạnh này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá tình hình thế giới tiếp tục biến động nhanh, phức tạp. Nổi bật là cạnh tranh chiến lược tiếp tục gay gắt, tình trạng phân tách, phân mảnh, tăng trưởng kinh tế, thương mại, đầu tư toàn cầu chậm lại, lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt hơn nhưng rủi ro tăng cao.

Theo người đứng đầu Chính phủ, Việt Nam chịu áp lực lớn về lạm phát, tỷ giá, tác động từ bên ngoài khi nền kinh tế có độ mở rất lớn, giải ngân vốn đầu tư công chưa đáp ứng yêu cầu. Sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực khó khăn, giá vàng, bất động sản neo cao. Bên cạnh đó, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp có nơi còn bất cập, nhất là bố trí nhân lực, hạ tầng công nghệ.

Do đó, Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương đưa ra những giải pháp để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8% trở lên.

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu hoàn thành việc sửa chữa 34.352 ngôi nhà bị hư hỏng, xây mới 1.628 nhà bị sập đổ cho người dân bị thiên tai. Mục tiêu đến 31/12 phải xong nhà sửa chữa và đến cuối tháng 1/2026 xong nhà xây mới, để “mọi người đều có nhà, mọi gia đình đều có Tết”. Việc sửa chữa cũng phải gắn với khôi phục sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân.

Để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng, lãnh đạo Chính phủ cũng yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung giải ngân vốn đầu tư công, để dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực trong xã hội. Ngân hàng tập trung vốn tín dụng cho sản xuất kinh doanh, động lực tăng trưởng, kiểm soát chặt tín dụng với những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro (trong đó có bất động sản). Cơ quan này sớm trình cấp có thẩm quyền về việc nghiên cứu, thành lập sàn giao dịch vàng trong tháng 12.

Về quản lý thị trường, Thủ tướng lưu ý theo dõi sát giá cả, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, dịch vụ, nhất là trong dịp cuối năm. Các cơ quan có giải pháp khơi thông các động lực tăng trưởng, tổ chức khánh thành, khởi công đồng loạt các công trình, dự án dịp 19/12.

Bộ Xây dựng hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn, phương thức lựa chọn đầu tư liên quan đến các dự án đường sắt. Cơ quan này được giao trình thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý, hoàn thành trước 15/12.

Các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn nợ, giảm lãi suất 0,5-2% trong 3-6 tháng cho gần 24.000 khách hàng với dư nợ khoảng 14.000 tỷ đồng.

Tại họp báo Chính phủ ngày 6/12, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết khoảng 250.000 khách hàng vay vốn tại các nhà băng bị ảnh hưởng bởi bão lũ, ngập úng. Tổng số dư nợ của nhóm này khoảng 60.000 tỷ đồng.

Nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, theo Phó thống đốc, ngành ngân hàng có các chương trình, gói tín dụng với lãi suất thấp hơn mức cho vay thông thường để giúp họ khôi phục sản xuất kinh doanh.

Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu đánh giá, rà soát tình hình sản xuất kinh doanh, khó khăn và khả năng trả nợ của khách hàng vay vốn. Qua đó, các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn nợ, giảm lãi suất 0,5-2% trong 3-6 tháng cho gần 24.000 khách hàng với dư nợ khoảng 14.000 tỷ đồng.

Cùng với đó, các ngân hàng cũng triển khai chương trình cho vay khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão với quy mô khoảng 70.000 tỷ đồng. Đến nay, số giải ngân gần 1.500 tỷ đồng cho khoảng 6.500 khách hàng, trong nhiều lĩnh vực. Ví dụ, riêng lĩnh vực nông lâm thủy sản giải ngân khoảng 600 tỷ đồng cho 4.000 khách hàng.

Riêng Ngân hàng Chính sách xã hội đang triển khai các chương trình tín dụng chính sách với người nghèo, đối tượng chính sách. Theo quyết định của Thủ tướng, Ngân hàng Chính sách xã hội giảm lãi suất cho vay 2% một năm trong 3 tháng (từ tháng 10-12/2025) với khoảng 3 triệu khách hàng bị ảnh hưởng tại 22 tỉnh thành. Số tiền lãi hỗ trợ khách hàng nhóm này dự kiến hơn 1.100 tỷ đồng.

Với 4 địa phương Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Khánh Hòa bị ảnh hưởng bởi bão số 13, Ngân hàng Chính sách xã hội đang hoàn thiện thủ tục để tiếp tục trình Thủ tướng xem xét giảm 2% lãi suất cho vay trong 3 tháng, từ tháng 10-12/2025. Dự kiến, gói này sẽ áp dụng với gần 1 triệu khách hàng bị ảnh hưởng với số tiền lãi hỗ trợ gần 300 tỷ đồng.

Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà trả lời tại họp báo Chính phủ, ngày 6/12. Ảnh: VGP

Dưới góc độ Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, trước thiệt hại nặng nề do bão lũ vừa xảy ra tại nhiều địa phương, Chính phủ đã xem xét kỹ đánh giá tác động đến kinh tế – xã hội và tăng trưởng GDP. Thủ tướng đã quyết định xuất ngân sách Trung ương năm 2025 với hơn 6.800 tỷ đồng để hỗ trợ khẩn cấp các địa phương bị thiệt hại.

Về chính sách tài chính – thuế, các luật hiện hành đều quy định rõ tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân bị thiệt hại do thiên tai được gia hạn nộp thuế, miễn giảm thuế, tính thiệt hại vào chi phí hợp lý với doanh nghiệp và xem xét giảm trừ với cá nhân. Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn cụ thể để người dân, doanh nghiệp được hưởng đầy đủ chính sách hỗ trợ.

Ngoài ra, Bộ Tài chính yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm nhanh chóng bồi thường theo hợp đồng cho các tổ chức, cá nhân bị thiệt hại, giúp sớm có nguồn tài chính phục hồi. Bộ sẽ tiếp tục cùng các bộ ngành, địa phương để xử lý khẩn cấp hậu quả thiên tai, xây dựng giải pháp tài chính dài hạn, nâng khả năng chống chịu trong tương lai.

Cũng tại họp báo, liên quan đến điều hành chính sách tiền tệ, Phó thống đốc cho biết đến 27/11, tín dụng nền kinh tế khoảng trên 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối 2024. Thời gian tới, kinh tế thế giới dự kiến còn diễn biến phức tạp và khó lường, các nước lớn tiếp tục gia tăng hàng rào bảo hộ thương mại. Triển vọng điều hành chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương, nhất là tại Mỹ khó dự báo và tiềm ẩn tác động đến thị trường quốc tế cũng như đồng tiền của các quốc gia mới nổi và đang phát triển, gây thách thức cho việc điều hành lãi suất và tỷ giá. Phó thống đốc cho biết, cơ quan này sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ và tài chính ở trong và ngoài nước. Điều này bao gồm việc theo dõi quyết định về lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng như lộ trình định hướng chính sách của cơ quan này. Mục tiêu là điều hành một cách chủ động, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ và phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa cùng các chính sách kinh tế vĩ mô khác.