Category: Hàng hóa

Hồng Đà Lạt vào vụ, giá rẻ hơn hàng nhập, phủ kín chợ và cửa hàng TP HCM, trở thành lựa chọn áp đảo của người tiêu dùng.

Giai đoạn 2021-2023, thị trường hồng trong nước chủ yếu bị lấn át bởi hàng Trung Quốc và Thái Lan. Khi đó, hồng ngoại vừa đa dạng chủng loại, vừa có giá thấp hơn hồng Đà Lạt khoảng 15-20. Chẳng hạn, hồng giòn Trung Quốc chỉ 25.000-35.000 đồng một kg, hồng mật Vân Nam có thời điểm chỉ 17.000-35.000 đồng. Lợi thế giá rẻ giúp sản phẩm ngoại dễ dàng chiếm lĩnh quầy kệ và chợ truyền thống.

Từ năm 2023 đến nay, tình thế bắt đầu thay đổi. Lâm Đồng chuyển đổi cơ cấu giống, đưa ra nhiều loại hồng mới như giòn, quế hương, Fuji Nhật Bản, khiến hồng Việt vừa đa dạng mẫu mã vừa hợp thị hiếu. Nhờ nguồn cung ổn định, giá thấp hơn 10-20 so với hàng nhập (tùy loại), hồng Đà Lạt ngày càng chiếm ưu thế ngay tại thị trường nội địa.

Khảo sát tại TP HCM cho thấy, hồng trứng, hồng vuông, giòn quế hương hay Fuji giống Nhật được bán phổ biến với giá 35.000-150.000 đồng một kg, thấp hơn đáng kể so với hồng nhập khẩu từ Trung Quốc, Thái Lan đang 50.000-180.000 đồng. Riêng với hàng Hàn Quốc, giá lên tới 400.000 đồng một kg.

Tại một sạp trái cây trên đường Thống Nhất, phường An Hội Đông, ông Thanh cho biết năm nay ông gần như chỉ lấy hồng Đà Lạt. Nguồn cung trong nước ổn định, giá rẻ hơn nhập khẩu. Mỗi ngày tôi bán khoảng một tạ, sức mua tăng 20 so với năm ngoái. Hồng trứng nội giá chỉ bằng một phần năm hồng thạch Trung Quốc, vốn tới 250.000 đồng một kg, nên khách chọn nhiều hơn hẳn, ông nói.

Không chỉ ở cửa hàng, các chợ truyền thống cũng ghi nhận xu hướng tương tự. Bà Hồng – tiểu thương tại chợ Bà Chiểu, cho biết hồng Đà Lạt không chỉ rẻ mà còn được đầu tư bao bì, đóng hộp kỹ lưỡng, tạo lợi thế cạnh tranh. Đặc biệt, với giống Fuji, trái đồng đều có dán tem truy xuất nguồn gốc, tươi và giòn hơn hàng nhập từ Trung Quốc. Khách tin hàng Việt hơn, sản lượng hồng Việt bán ra gấp đôi hàng ngoại, bà nói.

Hồng Fuji trồng tại Đà Lạt có tem truy xuất nguồn gốc đầy đủ, được bán tại cửa hàng ở TP HCM. Ảnh: Thi Hà

Lý giải nguyên nhân khiến hồng Việt ngày càng chiếm ưu thế, bà Minh Nguyệt, thương lái thu mua tại Đà Lạt, cho rằng lợi thế không chỉ đến từ giá rẻ mà còn từ cách làm bài bản hơn. Nhiều cơ sở đã dán tem truy xuất nguồn gốc, bảo quản kỹ để giữ tươi lâu, mẫu mã đẹp, nhờ đó tạo niềm tin cho cả tiểu thương lẫn người mua.

Xu hướng này thể hiện rõ tại chợ đầu mối Thủ Đức, nơi lượng hồng Đà Lạt tăng trưởng hai con số trong hai năm qua, mỗi đêm tiêu thụ vài chục tấn, trong khi hàng Trung Quốc sản lượng về chợ giảm, đẩy giá tăng hơn so với mọi năm. Giá sỉ hồng nội hiện 19.000-28.000 đồng một kg (tùy loại), thấp hơn 13 so với cùng kỳ.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật Lâm Đồng, toàn tỉnh có 1.625 ha hồng, trong đó 1.586 ha đang cho năng suất ổn định. Sản lượng năm nay ước đạt 19.353 tấn, bình quân 12,2 tấn một ha, tăng nhẹ so với năm ngoái. Các vùng trồng tập trung ở Dran, Hiệp Thạnh, Xuân Trường, Cam Ly và Langbiang.

Ông Hà Ngọc Chiến – Chi cục trưởng cho biết, hồng Đà Lạt nay đa dạng chủng loại, sản lượng dồi dào nên giá có giảm nhưng nông dân vẫn có lãi. Nông dân dần chuyển sang giống Fuji, hồng giòn, quế hương giúp sản phẩm hợp thị hiếu người tiêu dùng nội địa. Cùng với đầu tư chế biến sâu, hồng Đà Lạt đã thoát cảnh rớt giá vào chính vụ, đồng thời củng cố vị thế ngay trên sân nhà, ông nói.

Tây Ninh Aeon Tân An có tổng vốn đầu tư 1.076 tỷ đồng là trung tâm thương mại đầu tiên tại Đồng bằng sông Cửu Long và thứ 8 tại Việt Nam.

Ngày 410, Aeon Tân An khai trương trung tâm thương mại có tổng diện tích khoảng 27.000 m2 với khoảng 30 cửa hàng cùng 1.000 nhân viên phục vụ.

Aeon Tân An có vị trí đắc địa khi nằm ở khu trung tâm hành chính của tỉnh Tây Ninh, ngay trục đường huyết mạch Hùng Vương, liền kề quốc lộ 1 và cách đường cao tốc TP Hồ Chí Minh Trung Lương hơn 1 km.

Một góc trung tâm thương mại AEON Tân An. Ảnh: Doanh nghiệp cung cấp

Khu trung tâm thương mại gồm 3 tầng chính và 1 tầng hầm, trong đó tầng trệt bố trí siêu thị, sảnh sự kiện, ẩm thực và đồ uống. Từ tầng 1 đến tầng 3 gồm các ngành hàng thời trang, đồ gia dụng, ẩm thực, nhà sách, khu vui chơi cùng rạp chiếu phim. Nơi này còn có hệ thống bãi xe ngoài trời lẫn tầng hầm có sức chứa khoảng 270 ôtô cùng gần 1.000 xe máy.

Điểm nhấn của AEON Tân An là khu trung tâm bách hóa tổng hợp và siêu thị hướng đến nhóm khách hàng chính gồm các gia đình từ 25 đến 39 tuổi có con trong độ tuổi mầm non đến tiểu học. Bên cạnh đó, trung tâm còn kỳ vọng thu hút thế hệ Gen Z và du khách đến từ các tỉnh lân cận khu vực miền Tây.

Hàng nghìn lượt khách đến AEON Tân An tham quan mua sắm mỗi ngày. Ảnh: AEON Tân An

Dự kiến 1 tháng sau ngày khai trương, AEON Tân An sẽ triển khai quầy thanh toán ưu tiên cho khách hàng không sử dụng túi nylon dùng 1 lần hoặc mang theo túi riêng của mình khi mua sắm tại AEON. Đồng thời, mỗi giao dịch không sử dụng túi nylon dùng 1 lần hoặc mang theo túi riêng của mình khi mua sắm tại AEON sẽ được trực tiếp giảm 1.000 đồng.

Phát biểu tại lễ khai trương, ông Nguyễn Văn Út, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh cho biết AEON Tân An là một trong 3 công trình lớn chào mừng đại hội Đảng bộ tỉnh. Ngay từ khi mở cửa đón khách hôm 239, AEON Tân An đã thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan, mua sắm mỗi ngày.

AEON Tân An là trung tâm thương mại đầu tiên tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long được quy hoạch hiện đại, tích hợp đồng bộ các tiện ích mua sắm, ẩm thực, vui chơi, giải trí và sinh hoạt cộng đồng, ông Út nói.

Tết Trung thu cận kề, nhiều sạp bánh TP HCM vẫn vắng khách, doanh số giảm 30-40 so với năm ngoái, dù đưa ra nhiều khuyến mãi.

Ông Hòa – chủ sạp bánh ở phường An Khánh, cho biết dù đã hạ giá mạnh và áp dụng khuyến mãi mua 1 tặng 4 với nhiều dòng bánh, lượng bán vẫn chậm. Năm nay tôi nhập khoảng 1.000 chiếc, chỉ bằng nửa năm ngoái, nhưng vẫn còn tồn 30. Dù đã vào cuối vụ, sức mua vẫn yếu, ông nói.

Từng mở 4-5 ki-ốt dọc các tuyến đường lớn, nay ông Hòa chỉ còn giữ lại một sạp, chủ yếu để giữ chỗ quen mặt. Càng ngày càng ít người ghé mua trực tiếp, phần vì giá cao, phần vì họ đặt online sẵn, ông chia sẻ.

Sạp bánh trên đường Nguyễn Oanh, phường Gò Vấp (TP HCM) dù khuyến mãi nhưng vẫn không mấy khách ghé. Ảnh: Thi Hà

Tình cảnh tương tự diễn ra ở các tuyến đường từng nhộn nhịp như Nguyễn Oanh, Nguyễn Thị Minh Khai hay Cách Mạng Tháng Tám. Chủ cửa hàng tại phường Gò Vấp cho biết, nếu như trước đây khách ra vào tấp nập những ngày cận Tết Trung thu, năm nay cả ngày chỉ vài chục lượt ghé, phần lớn chỉ xem, không mua.

Nhiều người tiêu dùng cũng thay đổi thói quen. Ông Sanh ở phường An Hội Đông cho biết, trước đây mỗi năm ông mua 10 hộp để biếu tặng, nay chỉ còn mua 1-2 hộp cho gia đình. Giá bánh tăng mạnh, trong khi thu nhập không theo kịp. Trước đây 300.000 đồng mua được cả hộp, giờ chỉ đủ một cái bánh kích cỡ lớn, ông nói.

Khảo sát của VnExpress cho thấy, trước Covid-19, TP HCM có gần 1.000 sạp bánh trung thu truyền thống, nay chỉ còn hơn trăm điểm. Nhiều tuyến đường không còn sạp nào. Dù điểm bán giảm mạnh, sức mua vẫn không khởi sắc, kể cả trong tuần cao điểm cận Tết Trung thu.

Không chỉ sạp nhỏ, các cửa hàng lớn cũng không còn cảnh đông đúc. Đại diện một doanh nghiệp sản xuất bánh tại miền Nam cho biết, trước đây kênh bán truyền thống từng chiếm tới 80 doanh thu, nay chỉ còn khoảng 10.

Người tiêu dùng giờ mua qua sàn thương mại điện tử, livestream hoặc qua doanh nghiệp biếu tặng. Còn sạp ven đường chủ yếu để quảng bá thương hiệu, vị này nói.

Khách mua bánh tại một sạp dựng bên đường ở TP HCM. Ảnh: Thi Hà

Trái ngược với sự trầm lắng ở kênh truyền thống , các doanh nghiệp bánh trung thu đang chuyển mình mạnh mẽ khi tập trung vào kênh B2B (hình thức bán hàng cho doanh nghiệp, tổ chức) để bán số lượng lớn. Đây là mỏ vàng của các nhà sản xuất, nơi doanh nghiệp, ngân hàng, tập đoàn đặt mua bánh làm quà tặng nhân viên, đối tác. Nhiều thương hiệu cho biết nhóm khách hàng tổ chức chiếm tới 60-70 doanh số mùa Trung thu với đủ phân khúc. Các hợp đồng đặt hàng sớm từ tháng 7 âm lịch giúp doanh nghiệp chủ động sản xuất, tối ưu chi phí bao bì, nhân công và vận chuyển.

Ông Trần Lệ Nguyên – Nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn KIDO cho biết, nhờ chuẩn bị sớm và dự đoán đúng xu hướng tiêu dùng, doanh số mùa Trung thu 2025 của KIDO tăng gấp đôi so với năm 2024.

Song song với B2B, kênh bán hàng trực tuyến và livestream cũng bứt phá, trở thành điểm nhấn mùa Trung thu. Theo ông Nguyên, doanh số bán bánh qua thương mại điện tử của doanh nghiệp ông tăng tới 200 nhờ hiệu ứng lan truyền của các dòng bánh dẻo, bánh trendy trên TikTok và Facebook, thu hút giới trẻ mua để thưởng thức và chia sẻ video.

Số liệu từ Metric (nền tảng phân tích dữ liệu thị trường thương mại điện tử Việt Nam) cho thấy, chỉ trong một tháng (248-229), hơn 796.000 sản phẩm bánh Trung thu được bán qua bốn sàn thương mại điện tử, đạt tổng giá trị 51,7 tỷ đồng. TikTok Shop dẫn đầu với 29,9 tỷ đồng, tiếp đến là Shopee 20,5 tỷ đồng, Lazada 1,3 tỷ đồng và Tiki 34,6 triệu đồng.

Số liệu này phản ánh người tiêu dùng ngày càng chuộng mua sắm trực tuyến, đặc biệt qua livestream và kênh người ảnh hưởng (KOL). Nhiều thương hiệu đã nhanh nhạy nắm bắt xu hướng, kết hợp quảng bá trên mạng xã hội và phân phối qua sàn thương mại điện tử, giúp doanh thu trực tuyến tăng mạnh, nhất là ở phân khúc bánh phổ thông.

Thống kê cũng cho thấy các doanh nghiệp lâu năm, uy tín chiếm phần lớn doanh số trên sàn thương mại điện tử. Trong đó, Kinh Đô dẫn đầu với 34,1, Lâm Thủy chiếm 26,2, Tân Dân Lợi 17,9.

Bên cạnh sự chuyển mình của doanh nghiệp, cơ quan quản lý cũng làm lành mạnh sân chơi cho thị trường. Theo Sở Công Thương TP HCM, năm nay thành phố lần đầu triển khai chương trình Tích xanh trách nhiệm với bánh Trung thu, kêu gọi doanh nghiệp minh bạch nguồn gốc, đảm bảo chất lượng và đẩy lùi bánh kém chất lượng.

Thành phố tăng cường kiểm tra, giám sát việc công bố thông tin, truy xuất nguồn gốc, qua đó góp phần thanh lọc thị trường, loại bỏ bánh ba không – không thông tin, không nguồn gốc, không địa chỉ bán hàng. Nhờ đó, sức mua tập trung hơn vào các thương hiệu uy tín, người dân yên tâm chọn sản phẩm rõ xuất xứ.

Theo các doanh nghiệp, cảnh sạp bánh Trung thu dựng bên đường từng nhộn nhịp nay dần lùi vào ký ức. Thay vào đó, thương mại điện tử, livestream và kênh bán hàng trực tiếp cho doanh nghiệp đang mở ra kỷ nguyên mới cho ngành bánh, mang lại những cột mốc doanh thu khác biệt. Doanh nghiệp nào không theo kịp xu hướng tiêu dùng và cách tiếp cận mới sẽ dễ bị loại.

Trưa 510, đồng Bitcoin đã vượt 125.000 USD – mức cao nhất từ trước đến nay.

Trong hai tháng gần đây, Bitcoin có lúc đã xuống dưới 110.000 USD. Tuy nhiên, đà tăng giá của đồng tiền số lớn nhất thế giới đã trở lại trong tuần này. Từ 299 – 310, giá Bitcoin đã tăng thêm hơn 10.000 USD. Hôm qua, Bitcoin có sự bứt phá lớn khi kết thúc phiên giao dịch quanh mức 121.000 – 122.000 USD.

Hôm nay, đồng tiền số này tiếp tục tăng gần 2,75 lên mức 125.245 vào lúc 12h12, theo Reuters. Đây là mức giá cao nhất Bitcoin đạt được từ trước đến nay.

Trước đó, mức giá cao nhất của đồng tiền số này được ghi nhận là 124.480 USD vào giữa tháng 8. Đà tăng này được thúc đẩy bởi các quy định cởi mở hơn từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, cũng như nhu cầu mạnh mẽ từ các nhà đầu tư tổ chức.

Đến 14h30, giá Bitcoin giảm nhẹ về vùng 124.700 USD. Tổng giá trị vốn hóa của đồng tiền này đạt khoảng 2.485 tỷ USD, theo Coinmarketcap . Con số này đã vượt vốn hóa của các doanh nghiệp lớn như Amazon hay Meta – công ty mẹ Facebook.

Ở chiều ngược lại, đồng USD đã suy giảm vào phiên giao dịch cuối tuần (hôm 310) so với các đồng tiền chủ chốt khác trên thế giới. Diễn biến này xảy ra bởi sự bất định liên quan đến nguy cơ chính phủ Mỹ đóng cửa, khiến các dữ liệu quan trọng như chỉ số về việc làm – thước đo quan trọng với xu hướng của nền kinh tế Mỹ bị trì hoãn lịch công bố.

Giới phân tích cho rằng nhiều khả năng Fed phải bám theo kế hoạch giảm lãi suất 2 lần năm nay, mỗi lần 25 điểm cơ bản (0,25). Giảm lãi suất thường dẫn đến việc tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn, giảm chi phí đi vay, khuyến khích tăng trưởng kinh tế và khả năng chấp nhận rủi ro trên thị trường tài chính. Điều này sẽ tiếp tục trở thành động lực đẩy giá Bitcoin.

Giá xăng, dầu tăng 40-380 đồng một lít, kg từ 15h hôm nay, sau điều chỉnh của liên Bộ Công Thương – Tài chính.

Giá xăng RON 95-III (loại phổ biến trên thị trường) tăng 40 đồng, lên 20.200 đồng một lít, E5 RON 92 thêm 10 đồng, ở mức 19.620 đồng.

Dầu diesel và dầu hỏa cùng lên 380 đồng mỗi lít so với cách đây 7 ngày, tương ứng 19.030 và 19.000 đồng. Tương tự, dầu mazut đắt thêm 170 đồng một kg so với cách đây 7 ngày.

Giá xăng, dầu thay đổi như sau:

Đơn vị: đồnglít hoặc kg, tùy loại

Xăng E10 – loại nhiên liệu sinh học pha 10 ethanol vào xăng khoáng – được Petrolimex và PVOIL thí điểm bán từ 18. Bộ Công Thương cũng đang đề xuất chỉ bán loại xăng này từ đầu năm sau.

Theo Bộ Công Thương, thị trường xăng dầu thế giới 7 ngày qua chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như OPEC tăng sản lượng khai thác dầu trong tháng 10 và dự kiến tiếp tục tăng trong tháng 11, tồn kho dầu thô của Mỹ tăng và Ukraine tiếp tục tấn công vào cơ sở năng lượng của Nga…

Các yếu tố này khiến giá xăng dầu thế giới những ngày qua tăng so với kỳ trước. Mỗi thùng xăng RON 95 bình quân tăng 0,3 lên 80,7 USD; dầu diesel thêm 2,4, còn mazut 1,75.

Hà Nội Ảnh hưởng của mưa lớn sau bão Bualoi gây ngập úng nhiều diện tích rau màu, đẩy giá mặt hàng này ở các chợ dân sinh lên cao.

Anh Nguyễn Văn Mạnh (phường Hà Đông) than thở giá rau xanh hai ngày qua đắt gấp đôi ngày thường. Mớ rau muống trước đây chỉ 6.000-7.000 đồng, giờ lên 15.000 đồng, anh cho biết.

Hai ngày sau trận mưa lớn hôm 309 gây ngập diện rộng, khảo sát một số chợ dân sinh tại Dịch Vọng, Nghĩa Tân, Bưởi, Hà Đông… các loại rau xanh, nhất là rau lá, tăng giá đột biến so với trước. Tại chợ Dịch Vọng, mỗi bó rau muống được các tiểu thương bán 20.000 đồng, rau cải 20.000-25.000 đồng; rau ngót 15.000 đồng. Mức này cao gấp rưỡi hoặc gấp đôi ngày thường. Tuy nhiên, các loại củ quả như bầu, bí xanh, bí đỏ, khoai tây, khoai lang… không thay đổi nhiều.

Không chỉ người mua phải tốn thêm chi phí, các hộ trồng rau cũng rơi vào thế khó. Chị Yến, một người trồng rau màu tại phường Chương Mỹ, cho biết ruộng nhà chị có nhiều loại bị úng thối, dập nát sau mưa, chỉ sót lại vài luống có thể thu hoạch. Rau nhà trồng bị mưa nát hết cả, chẳng đủ ăn, tôi phải ra chợ mua thêm, giá đắt hơn ngày thường, chị chia sẻ.

Một quầy rau củ tại chợ Nghĩa Tân, trưa 210. Ảnh: Anh Tú

Ông Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh, dịch vụ rau Văn Đức (Gia Lâm, Hà Nội), cho biết bão và mưa lớn gây ngập, khiến nhiều diện tích rau màu bị hư hỏng hoàn toàn. Ngay cả những khu vực không bị ngập nhưng chịu ảnh hưởng do mưa to, cây vẫn bị xấu, thiếu dinh dưỡng và buộc phải cắt bỏ để chờ lứa mới.

Trước bão Bualoi, Hợp tác xã Văn Đức mỗi ngày cung ứng ra thị trường 30-40 tấn rau, nhưng hiện con số này giảm một nửa, còn khoảng 15-20 tấn. Những ngày này chúng tôi chỉ đáp ứng được 50-60 nhu cầu của các mối mua buôn so với trước đây, ông Minh nói.

Sản lượng giảm mạnh, trong khi nhu cầu tiêu thụ không đổi, đẩy giá rau tăng vọt. Ông Minh cho hay, rau lá vốn 7.000-10.000 đồng một bó, nay lên 15.000-17.000 đồng, các loại củ quả cũng tăng 18.000-20.000 đồng. Một số loại bầu, mướp… lên 20.000 đồng một kg.

Tại các chợ dân sinh, sức ép tăng giá thể hiện rõ nhất do nguồn hàng từ chợ đầu mối bị gián đoạn. Bà Thu Hương, một tiểu thương tại chợ Nghĩa Tân, cho biết trận lụt hôm 309 làm nguồn cung ở các chợ đầu mối bị ảnh hưởng, giá nhập hàng đắt thêm bình quân 30-50 so với thông thường.

Tiểu thương cho rằng giá rau xanh còn neo cao, vì các vựa rau quanh Hà Nội phần lớn bị hỏng, cần thời gian để phục hồi. Chị Đặng Thị Xuyến, một tiểu thương tại Hà Đông, lo ngại tình trạng tăng giá này có thể chưa sớm chấm dứt. Đợt rau cũ chưa kịp thu hoạch thì đợt mới lại gặp mưa to. Nhiều diện tích bị ngập sâu, cây úng rễ, thối lá, coi như mất trắng. Rau ít đi thì giá còn cao nữa, chị nói.

Ngược lại, tại hệ thống các siêu thị, nguồn cung rau, củ quả vẫn dồi dào, giá bình ổn . Trưa 210, kệ hàng rau xanh tại một siêu thị trên đường Trần Đăng Ninh (phường Dịch Vọng) đầy ắp các loại rau. Nhiều loại giá rẻ hơn ngoài chợ như rau muống, rau ngót 18.500 đồng một bó, cải xanh 15.000 đồng, rau đay 12.900 đồng… Nhưng một số loại rau thơm, hành lá vẫn chưa có hàng dồi dào trở lại trên quầy kệ một số siêu thị.

Tuy nhiên, sự biến động này chỉ mang tính cục bộ, không kéo dài. Ông Minh dự kiến mất khoảng một đến hai tuần để mọi thứ ổn định. Hơn nữa, quá trình phục hồi sản xuất cũng thuận lợi nhờ thời tiết nắng ấm quay trở lại, bà con có thể cải tạo, làm khô đất ở những vùng bị ngập chết. Những diện tích bị ảnh hưởng sẽ được khắc phục và sớm phục hồi.

Sau khoảng một tuần đến 10 ngày, rau sẽ có lứa mới, và khi đó giá cả trở lại ổn định như trước khi bão và mưa lớn xảy ra, ông nói thêm.

Phương Dung – Anh Tú – Ngọc Mai

Xuất khẩu nông lâm thủy sản 9 tháng đạt hơn 52 tỷ USD, tăng 14 so với cùng kỳ năm ngoái, nhờ nhiều nhóm hàng chủ lực tăng trưởng mạnh cả giá trị lẫn thị trường.

Báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy riêng tháng 9, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 6,35 tỷ USD, tăng gần 12 so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nông sản chiếm hơn một nửa với 28,5 tỷ USD, tăng gần 17. Thủy sản và gỗ lần lượt mang về 8,1 tỷ USD và 12,5 tỷ USD, đều tăng trên 7-12 so với cùng kỳ. Sản phẩm chăn nuôi và đầu vào sản xuất cũng bứt phá, tăng trên 18 và hơn 33.

Thị trường xuất khẩu tiếp tục mở rộng, trong đó châu Á giữ vị trí lớn nhất với 44 thị phần. Mỹ và châu Âu theo sau, chiếm lần lượt 23 và 14. Đáng chú ý, xuất khẩu sang châu Âu tăng hơn 40, còn châu Phi tăng gần gấp đôi. Tính theo quốc gia, Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản là ba điểm đến lớn nhất, với mức tăng trưởng 9-24 so với cùng kỳ.

Một số mặt hàng chủ lực ghi nhận mức tăng ấn tượng. Dẫn đầu nhóm tăng trưởng là cà phê đạt gần 7 tỷ USD, tăng hơn 61 nhờ giá xuất khẩu bình quân tăng 45, lên hơn 5.600 USD một tấn. Đức, Italy và Tây Ban Nha là ba thị trường tiêu thụ lớn nhất.

Vườn sầu riêng 1 ha chuyển đổi từ đất trồng lúa tại xã Tân Lập (Tân Thạnh, Long An cũ). Ảnh: Hoàng Nam

Hạt điều cũng mang về gần 3,8 tỷ USD, tăng gần 19 so với cùng kỳ. Rau quả đạt 6,2 tỷ USD, tăng hơn 10, dù xuất khẩu sang Trung Quốc – thị trường chiếm gần 58, sụt hơn 9. Bù lại, xuất khẩu sang Mỹ tăng gần 60 và Malaysia tăng hơn 66…

Trái ngược với xu hướng tăng, một số nhóm hàng quay đầu giảm. Khối lượng xuất khẩu gạo chín tháng đầu năm đạt 7 triệu tấn, mang về 3,55 tỷ USD, gần như đi ngang về sản lượng nhưng giảm 18,5 về giá trị so với cùng kỳ.

Giá gạo xuất khẩu bình quân giảm mạnh, chỉ còn khoảng 509 USD một tấn, thấp hơn 18,6 so với năm ngoái. Philippines vẫn là thị trường lớn nhất, chiếm 44 tổng lượng gạo xuất khẩu, tiếp đến là Ghana và Bờ Biển Ngà. Trong khi xuất sang Philippines giảm 16,4, thì Ghana và Bờ Biển Ngà lần lượt tăng 58,6 và 95,5.

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu nông lâm thủy sản vào Việt Nam chín tháng đạt trên 36,3 tỷ USD, tăng 12,5. Nông sản chiếm 22,4 tỷ USD, sản phẩm chăn nuôi 3,3 tỷ USD, thủy sản gần 2,4 tỷ USD; gỗ 2,4 tỷ USD. Hầu hết nông sản này có mức tăng 11-30 so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, nhập khẩu nguyên liệu đầu vào đạt gần 6 tỷ USD, tăng 5,4.

Hiện Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ châu Á và châu Mỹ, chiếm gần 54 tổng kim ngạch. Trung Quốc, Mỹ và Argentina là ba nguồn cung lớn nhất, với thị phần lần lượt gần 10, 9 và 6,7. Trong đó, nhập khẩu từ Mỹ tăng mạnh nhất, hơn 32 so với cùng kỳ.

Với tốc độ này, theo các doanh nghiệp xuất khẩu, ngành nông lâm thủy sản được kỳ vọng sẽ cán mốc kim ngạch cao mới trong năm nay, nhưng cũng đối mặt với thách thức khi giá gạo xuất khẩu giảm sâu và nhập khẩu nguyên liệu ngày càng tăng.

Xuất khẩu cà phê Việt Nam đang có một năm bùng nổ khi 9 tháng qua mang về gần 7 tỷ USD, tăng 61 so với cùng kỳ năm trước.

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), chỉ riêng tháng 9, kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt 84.000 tấn, tăng hơn 63 về lượng và 66 về trị giá so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 1,23 triệu tấn cà phê, trị giá 6,98 tỷ USD.

Giá xuất khẩu bình quân tháng 9 ở mức 5.679 USD một tấn, cao hơn tháng trước gần 4 và tăng nhẹ so với một năm trước. Tính chung 9 tháng, giá bình quân đạt 5.658 USD một tấn, tức cao hơn 45 so với năm ngoái – mức tăng được đánh giá là động lực lớn nhất đưa kim ngạch lên gần 7 tỷ USD.

Trong cơ cấu, Robusta vẫn là xương sống với gần 950.000 tấn, trị giá 4,9 tỷ USD. Arabica và cà phê chế biến lại nổi lên như điểm sáng: Arabica tăng gấp đôi giá trị xuất khẩu, còn cà phê chế biến mang về hơn 1,18 tỷ USD, tăng tới 63. Đây là dấu hiệu cho thấy chiến lược đẩy mạnh chế biến sâu đang bắt đầu phát huy hiệu quả.

Thu hoạch cà phê ở Gia Lai. Ảnh: Đức Hoa

Giá cà phê quốc tế cũng đang ở vùng cao. Ngày 110, Robusta trên sàn London chạm 4.200 USD một tấn, trong khi Arabica New York lên tới 8.258 USD một tấn. Giá tăng nhờ đồng USD suy yếu, cộng thêm nguồn cung từ Brazil và Indonesia bị ảnh hưởng bởi El Nino.

Theo Hiệp hội Cà phê Ca Cao Việt Nam, Mỹ vừa áp thuế đối ứng 50 với hàng hóa Brazil, khiến cà phê nước này nhập vào Mỹ trở nên đắt đỏ. Trong bối cảnh Mỹ vốn là một trong những thị trường lớn nhất, động thái này được coi là cơ hội lớn cho cà phê Việt Nam giành thêm thị phần.

Tại châu Âu, quy định chống phá rừng (EUDR) lùi thời hạn áp dụng đến cuối năm 2026. Hiện Việt Nam là một trong số ít quốc gia xuất khẩu cà phê đã chuẩn bị sẵn sàng đáp ứng tiêu chuẩn mới, nhờ đó càng củng cố vị thế trên thị trường này.

Dù triển vọng rộng mở, ngành cà phê Việt Nam vẫn đứng trước nhiều thách thức. Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, giá xuất khẩu tăng cao giúp kim ngạch lập kỷ lục, nhưng bài toán nâng cấp năng lực chế biến, chuẩn hóa chất lượng và xây dựng thương hiệu quốc gia vẫn chưa thể giải quyết ngay.

Trong phần còn lại của năm, cùng với câu chuyện thuế đối ứng từ Mỹ và quy định EUDR của châu Âu, các chuyên gia cho rằng đây sẽ là những yếu tố then chốt định hình bức tranh xuất khẩu cà phê của Việt Nam – một ngành hàng vốn được xem là ngôi sao của nông sản Việt trên thị trường toàn cầu.

Nông dân phản ánh phí sàn thương mại điện tử cao, lợi nhuận thấp, chi phí vận chuyển đội giá khiến việc tiêu thụ nông sản trên các nền tảng online gặp khó.

Tại Diễn đàn Nông dân quốc gia ngày 110, bà Chảo Thị Yến, thành viên Hợp tác xã Goong (Lào Cai), phản ánh nông dân gặp thách thức khi bán hàng trên các sàn thương mại điện tử là phí cao, trong khi biên lợi nhuận từ nông sản rất thấp.

Bán rẻ thì thua lỗ, còn tăng giá lại mất lợi thế cạnh tranh, bà nói, thêm rằng các sàn cũng áp dụng nhiều điều kiện khắt khe, khiến nông dân khó tiếp cận. Bà cũng cho biết chi phí vận chuyển hiện còn cao, thậm chí nhiều đơn hàng phải chịu mức phí gấp đôi giá trị hàng hóa.

Do đó, bà đề nghị cơ quan quản lý cho biết kế hoạch phối hợp với các sàn để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nhà sản xuất, đồng thời thúc đẩy tiêu thụ nông sản. Nhà nước cần có chính sách để các sàn điều chỉnh mức phí hợp lý, gỡ vướng trong vận chuyển, hỗ trợ người bán, bà Yến nêu.

Chị Chảo Thị Yến, Hợp tác xã Goong (Lào Cai), phát biểu tại hội nghị, ngày 110. Ảnh: Báo Dân Việt

Bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), cho biết phí sàn và vận chuyển phụ thuộc vào cơ chế thị trường, Nhà nước không thể can thiệp trực tiếp. Tuy nhiên, Cục đã làm việc với nhiều sàn thương mại điện tử lớn.

Theo đó, các sàn cam kết triển khai nhiều chương trình hỗ trợ giới thiệu sản phẩm mới, OCOP (mỗi xã một sản phẩm), hướng dẫn để hàng đủ điều kiện lên sàn, đào tạo miễn phí giúp doanh nghiệp bán hàng hiệu quả.

Để giảm chi phí sàn và logistics, bà Oanh cho biết cơ quan này khuyến khích nông dân, doanh nghiệp nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô sản xuất và áp dụng hình thức gom hàng, vận chuyển kết hợp. Chẳng hạn, ở vùng Tây Bắc, các đơn vị bán gạo sẽ gom lại cùng 1 chuyến hàng để giảm chi phí vận chuyển.

Theo Bộ Công Thương, số lượng website và ứng dụng cung cấp dịch vụ thương mại điện tử (như sàn giao dịch, nền tảng trung gian) tăng 27 lần trong 10 năm qua, đạt 1.048 nền tảng vào cuối 2024.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết Luật Thương mại điện tử dự kiến được Quốc hội thông qua tại kỳ họp tháng 10, với nhiều định hướng chính sách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp sản xuất.

Bộ cũng sẽ hướng dẫn các địa phương đưa ra chính sách hỗ trợ như miễn phí lên sàn, giảm chi phí logistics với 100 sản phẩm nông – thủy sản trọng điểm.

Chị Vương Thị Thương, Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn), phát biểu tại hội nghị, ngày 110. Ảnh: Báo Dân Việt

Ngoài thị trường nội địa, nhiều nông dân muốn tận dụng lợi thế thương mại điện tử để xuất khẩu nông sản ra thế giới . Theo bà Vương Thị Thương, Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn), các nền tảng mạng xã hội (Zalo, Facebook, YouTube, TikTok) là kênh quảng bá, bán hàng hiệu quả của hợp tác xã. Đại diện này đặt câu hỏi cho Bộ Công Thương về giải pháp để đưa sản phẩm OCOP từ đặc sản địa phương vươn tầm quốc tế trên các sàn thương mại điện tử.

Phản hồi, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho hay cơ quan này đưa ra nhiều giải pháp để tăng xuất khẩu các sản phẩm OCOP. Chẳng hạn, nhà điều hành hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã cải thiện chất lượng, bao bì, truy xuất nguồn gốc, kết nối đưa sản phẩm OCOP lên sàn online trong nước, quốc tế (Amazon, Alibaba). Việc quảng bá sản phẩm này được lồng ghép trong chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, thương hiệu quốc gia…

Tuy vậy, bà Lê Hoàng Oanh cho rằng chất lượng là yếu tố quyết định việc đưa hàng hóa ra thế giới. Muốn xuất khẩu, doanh nghiệp phải nghiên cứu nhu cầu thị trường nước ngoài, từ sản lượng, chất lượng đến bao bì, bà nói, thêm rằng Bộ Công Thương sẽ có chương trình đào tạo miễn phí cho bà con về kỹ năng quay và bán sản phẩm.

Cũng tại diễn đàn, ông Võ Quan Huy (Út Huy), Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, đặt câu hỏi với Bộ trưởng Công Thương lý do bưởi chưa được xuất sang Trung Quốc . Theo ông, Việt Nam mất nhiều năm tìm cách xuất khẩu trái bưởi sang thị trường Trung Quốc nhưng đến nay vẫn chưa thành công.

Ông kiến nghị Bộ Công Thương có chính sách phát triển chế biến nông, lâm sản ở những vùng nguyên liệu lớn. Giải pháp này giúp giảm áp lực vào thời điểm thu hoạch rộ, thúc đẩy xuất khẩu sang nhiều thị trường, như Halal, thay vì phụ thuộc vào Trung Quốc.

Phản hồi, Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết năm ngoái các cơ quan chuyên môn Việt Nam đặt vấn đề với Trung Quốc về gỡ vướng cho trái bưởi và bơ. Nghị định thư về xuất khẩu chính ngạch hai loại quả này đang trong quá trình xây dựng. Ông Nam hy vọng Việt Nam sẽ mở được cửa xuất chính ngạch hai loại quả này sang Trung Quốc vào đầu năm tới.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu các bộ phận liên quan xúc tiến, ngay trong tháng này gửi công thư cho Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc để thúc đẩy, rút ngắn thời gian thông qua Nghị định thư.

Diện tích trồng bưởi tại Việt Nam tăng gấp đôi trong 10 năm qua, đạt hơn 100.000 ha vào năm nay. Sản lượng của loại quả này gần 1 triệu tấn, tập trung tại Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng và vùng Trung du miền núi phía bắc.

Hiện, 14 loại nông sản Việt được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, đem lại doanh thu hàng tỷ USD mỗi năm. Theo số liệu của Cục Hải quan, 7 tháng đầu năm, Trung Quốc chi 2,1 tỷ USD (54.600 tỷ đồng) mua rau quả Việt. Ngoài các loại quả được xuất chính ngạch, hầu hết mặt hàng còn lại vẫn xuất sang nước láng giềng qua kênh buôn bán biên giới (tiểu ngạch).

8 tháng, Việt Nam chi gần 275 triệu USD để nhập khẩu 102.000 tấn thịt heo đông lạnh và ướp lạnh, tăng gần gấp đôi về trị giá so với cùng kỳ 2024.

Số liệu trên được nêu trong báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương). Theo đó, nhập khẩu thịt heo thời gian gần đây liên tục tăng mạnh, bất chấp giá nhập khẩu leo thang. Tính từ đầu năm, giá bình quân đạt 2.688 USD một tấn (khoảng 68.000 đồng một kg), cao hơn 17 so với cùng kỳ năm ngoái.

Một trong những nguyên nhân quan trọng khiến nhập khẩu tăng mạnh là dịch bệnh tái bùng phát. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, dịch tả heo châu Phi từ đầu năm đến nay xuất hiện tại cả 34 tỉnh, thành với 1.780 ổ dịch, buộc tiêu hủy khoảng 648.000 con heo.

Cục Thú y cho biết dịch chủ yếu bùng phát ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, nơi điều kiện an toàn sinh học còn hạn chế. Thời tiết giao mùa, mưa nhiều, độ ẩm cao làm giảm hiệu quả tiêu độc, tạo môi trường cho virus tồn tại và lây lan. Đáng lo ngại hơn, cơ quan thú y ghi nhận sự xuất hiện của chủng virus mới độc lực cao hơn, khiến việc kiểm soát trở nên khó khăn.

Tiểu thương bán thịt heo tại chợ chung cư Vĩnh Hội, TP HCM. Ảnh: Thành Nguyễn

Trong bối cảnh nguồn cung nội địa thiếu ổn định, giá thịt heo trong nước đã bị đẩy lên (cao hơn 50-78 so với hàng nhập khẩu), trong đó nạc nọng bán lẻ 220.000 đồng một kg, ba rọi 160.000-180.000 đồng. Ngược lại, thịt heo đông lạnh từ Nga, Brazil chỉ 90.000-120.000 đồng. Chênh lệch này khiến nhiều nhà hàng, quán ăn chuyển sang dùng thịt nhập để giữ chi phí ổn định.

Không chỉ dịch bệnh, chi phí chăn nuôi cũng là áp lực lớn. Con giống, thức ăn và thuốc thú y đều phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, khiến giá thành sản xuất heo hơi tại Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước có ngành chăn nuôi công nghiệp. Quy mô chăn nuôi nhỏ lẻ và năng suất thấp càng làm cho sản xuất trong nước khó cạnh tranh. Đây là điểm bất lợi lớn nhất khi so sánh với thị trường nhập khẩu, nơi sản xuất quy mô lớn giúp giá thành thấp hơn rõ rệt, đại diện Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ nhận định.

Trong khi đó, thị trường thế giới lại khá thuận lợi cho nhập khẩu. Báo cáo của Cục xuất nhập khẩu cho biết, Trung Quốc – quốc gia sản xuất thịt heo lớn nhất – dự kiến giữ sản lượng ổn định quanh mức 57 triệu tấn vào năm 2026, nhờ đầu tư vào giống và hệ thống chăn nuôi công nghiệp. Tại Mỹ, xuất khẩu thịt heo đang chững lại do giá phụ phẩm giảm và thuế quan của Trung Quốc, khiến giá quốc tế có xu hướng hạ nhiệt. Điều này giúp Việt Nam dễ tiếp cận nguồn hàng dồi dào với giá cạnh tranh.

Tính chung 8 tháng, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 623.000 tấn thịt và sản phẩm từ thịt, trị giá 1,26 tỷ USD, tăng gần 14 so với cùng kỳ. Ấn Độ vẫn là nguồn cung lớn nhất, nhưng lượng nhập khẩu giảm, nhường chỗ cho Nga, Mỹ và Brazil tăng nhanh.

Chuyên gia ngành chăn nuôi đánh giá, việc gia tăng nhập khẩu là xu hướng khó tránh khi nguồn cung trong nước gặp biến động. Tuy nhiên, yếu tố cần lưu ý là làm sao để cân đối giữa nhu cầu thị trường và khả năng phát triển bền vững của ngành chăn nuôi trong nước. Ông nhấn mạnh nếu chỉ dựa vào nhập khẩu, nông dân sẽ càng khó duy trì sản xuất, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh và giá thức ăn vẫn ở mức cao.

Để giảm áp lực, hiệp hội cho rằng cần đẩy mạnh các biện pháp phòng chống dịch, hỗ trợ chăn nuôi an toàn sinh học và khuyến khích mô hình chăn nuôi quy mô lớn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết từ nay đến cuối năm sẽ tiếp tục đẩy mạnh giám sát chủ động dịch bệnh, giải trình tự gene để cảnh báo sớm biến chủng virus. Bộ cũng hướng dẫn, hỗ trợ địa phương và doanh nghiệp xây dựng vùng an toàn dịch bệnh theo chuẩn Việt Nam và Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH), nhằm duy trì ổn định sản xuất.